Hướng dẫn cài đặt Visual Studio Code học C/C++

Trong bài viết này, Lập Trình Không Khó sẽ hướng dẫn bạn cách cài đặt Visual Studio Code và thiết lập Visual Studio Code cho mục đích học lập trình C/C++. Đây là một editor do Microsoft phát triển dưới dạng mã nguồn mở (opensourse) khá xịn xò được rất nhiều lập trình viên yêu thích. Bài viết sẽ hướng dẫn bạn chi tiết từng bước để cài đặt Visual Studio Code để có thể code C/C++ một cách tiện lợi nhất.

Hình 1. VS Code là công cụ phát triển được sử dụng phổ biến nhất, theo kết quả khảo sát của Stack Overflow’s 2019 Developer Survey

Trước khi đi vào cài đặt Visual Studio Code, hãy bàn xem tại sao vscode lại được các lập trình viên yêu thích đến vậy. Bằng chứng rõ nhất là mã nguồn mở của Editor này trên Github có hơn 125k stars. Dưới đây là một số nguyên do:

  • Dự án nguồn mở (bất kỳ ai cũng có thể xem mã nguồn, đóng góp)
  • Đơn giản (từ việc cài đặt, thêm extension, và cả giao diện người dùng)
  • Kho extensions phong phú giúp bạn có thể cài đặt thêm các gói cần thiết, phục vụ nhu cầu của riêng từng người.
  • Thiết kế tối giản, cho phép người dùng tùy chỉnh tối đa.

Tiếp theo, mình sẽ hướng dẫn bạn cài Visual Studio Code để code C hoặc C++ nhé.

Cài đặt Visual Studio Code1

Hình 2. Lựa chọn phiên bản tương ứng với hệ điều hành của bạn

Trên hệ điều hành Windows

  • Bước 1. Tải file cài đặt Visual Studio Code cho Windows.
  • Bước 2. Sau khi tải xong, tiến hành khởi chạy file đã tải ở bước 1, file đó sẽ có tên dạng VSCodeUserSetup-{version}.exe.
  • Bước 3. Nhấp vào Next để cài đặt. Tiếp theo đồng ý điều khoản sử dụng.
  • Bước 4: Lựa chọn nơi cài đặt (Nếu bạn không rành, nên để mặc định, ổ C) sau đó nhấn Next để cài.
  • Bước 5.  Các bước tiếp theo tiếp tục nhấn Next cho tới khi hoàn tất. Trong quá trình này, mình khuyên các bạn nên tích chọn vào 2 chức năng: (1) Add “Open with Code” action to Windows Explorer file context menu và (2) Add “Open with Code” action to Windows Explorer directory context menu. Việc này giúp bạn có thể click chuột phải vào thư mục sẽ có lựa chọn mở bằng VS Code.
  • Bước 6. Cài đặt hoàn tất, bạn có thể trải nghiệm.

Trên hệ điều hành MacOS

  • Bước 1. Tải file cài đặt Visual Studio Code cho MacOS (bao gồm cả M1 Mac). Nó sẽ là 1 file nén zip.
  • Bước 2. Sau khi tải xong, tiến hành giải nén bằng cách double click. Khi đó, hãy kéo Visual Studio Code.app vào thư mục Applications.
  • Bước 3. Cài đặt hoàn tất, bạn có thể trải nghiệm.

Trên hệ điều hành Ubuntu

  • Bước 1. Tải file cài đặt Visual Studio Code cho Ubuntu.
  • Bước 2. Sau khi tải xong, click chuột để tiến hành cài đặt.
  • Bước 3. Cấp quyền admin, sau đó các bước sẽ tương tự như với Windows.
  • Bước 4. Cài đặt hoàn tất, bạn có thể trải nghiệm.

Cuối cùng, giao diện của VS Code khi mở lên có thể sẽ trông giống như thế này.

Hình 3. Giao diện của VS Code. Ở bước sau, chúng ta sẽ truy cập vào Chợ extension để cài đặt C/C++ extension bạn nhé.

Tiếp theo, mình sẽ hướng dẫn các bạn cách thiết lập Visual Studio Code cho mục đích code C/C++ nhé.

Cài đặt trình biên dịch (Compiler)

Với ngôn ngữ C/C++ thì chúng ta cần có trình biên dịch để có thể biên dịch code trước khi có thể chạy trên hệ điều hành của bạn. Do VS Code chỉ là 1 editor nên nó không được tích hợp sẵn trình biên dịch. Kể cả bạn cài tiện ích mở rộng (extension) của C/C++ thì nó cũng không đi kèm trình biên dịch.

Với đa số hệ điều hành Linux và MacOS thì bản thân nó đã có sẵn trình biên dịch C/C++ rồi. Bạn có thể kiểm tra xem máy mình đã có trình biên dịch hay chưa bằng cách sau:

Trên Visual Studio Code, mở Terminal bằng tổ hợp phím ( Ctrl + ` ). Sau đó gõ câu lệnh kiểm tra phiên bản g++ dưới đây:

Nếu có thông báo lỗi như sau (hoặc tương tự): g++ is not recognized as an internal or external command … thì là bạn chưa có trình biên dịch và cần phải cài. Nếu có thông báo ra phiên bản của g++ như hình demo dưới đây (trên Ubuntu, Windows hoặc MacOS có thể khác), bạn có thể bỏ qua và chuyển sang bước tiếp theo.

Hình 4. Minh họa kết quả kiểm tra trình biên dịch C/C++

Tiếp theo, hướng dẫn dưới đây sẽ chỉ bạn cách cài trình biên dịch cho hệ điều hành Windows.

Với trường hợp máy bạn đã có Dev-C hoặc CodeBlock sử dụng bình thường. Các IDE này đã có cài kèm theo trình biên dịch, hãy tìm đường dẫn tới trình biên dịch đó và thêm vào PATH là xong. Ta có thể sử dụng nó nếu bạn đã có các IDE này trên máy. Xem bài hướng dẫn chi tiết với Dev-C++ tại đây.

Mẹo: Thường trình biên dịch của IDE đó sẽ nằm cùng thư mục cài của IDE. Bạn có thể chuột phải vào icon của IDE -> Open item location. Chúng thường nằm trong ổ C và thư mục trình biên dịch thường có cụm từ “mingw”.

Nếu không, bạn hãy cài đăng Mingv-w64 thông qua MSYS2. Nó cung cấp các phiên bản GCC mới nhất. Click vào đây để tải về và tiến hành cài đặt. Hướng dẫn cài đặt chi tiết có trang chủ của MSYS2.

Thêm MinGW compiler vào PATH

Bất kể là bạn cài theo cách nào, sau khi có được đường dẫn của MinGW, chúng ta cần thêm nó vào PATH trong Enviroment Variable của hệ điều hành. Nếu bạn cài MinGW thông qua MSYS2 theo mặc định, path đó sẽ là C:\msys64\mingw64\bin . Hãy đảm bảo trong path này có file g++.exe và gcc.exe

Cách thêm vào PATH:

  1. Tìm kiếm cụm từ “environment variables” và chọn vào menu “Edit environment variables for your account“.
  2. Chọn vào Path, sau đó click Edit. Phía trên hoặc dưới đều ok hết, sửa 1 trong 2 là được.  (Xem hình 5 phía dưới)
  3. Click đúp vào dòng trống và điền MinGW path vào đó, nhấp OK để hoàn tất. Ra ngoài tiếp tục nhấp OK. (Xem hình 6 phía dưới)
Hình 5. Hướng dẫn thêm MinGW vào PATH
Hình 6. Hướng dẫn thêm MinGW vào PATH

Tiếp theo, bạn tắt Visual Studio Code đi và mở lại để nó khởi động lại Terminal. Thực hiện kiểm tra lại xem đã có trình biên dịch chưa theo hướng dẫn sử dụng command g++ --version  phía trên. Có thể một số máy tính sẽ cần phải khởi động lại (Restart).

Sau bước này, nếu thành công thì trình biên dịch C/C++ đã được cài lên máy bạn.

Cài đặt C++ extension

Đầu tiên, hãy cài extension C/C++

Tại Visual Studio Code, bạn click vào Chợ extension (Hình 3) và tìm kiếm từ khóa “C++” và cài đặt extension của Microsoft như hình dưới đây nhé.

Hình 7. Hướng dẫn cài C/C++ extension

Sau bước này, có thể bạn sẽ cần restart (tắt, bật lại) VS Code để extension có hiệu lực.

Extension này giúp highlight C/C++ code. Đồng thời, nó cũng sẽ gợi ý (autocomplete) cũng như tài liệu mô tả về hàm khi di chuyển chuột tới tên hàm, phát hiện lỗi, …

Tiếp theo, nếu bạn muốn tiện lợi khi chạy code (tuy tiện nhưng bạn có thể sẽ không hiểu bản chất của biên dịch & chạy code). Hãy cài cho mình extension Code Runner nữa. Mình vẫn khuyên bạn nên có 1 thời gian dùng với Terminal trước.

Hình 8. Extension giúp bạn chạy code nhanh hơn

Chương trình C/C++ đầu tiên trên VS Code

Bước 1. Tạo 1 thư mục cho dự án của chúng ta ở nơi nào đó, sau đó mở thư mục này lên bằng Visual Studio Code nhé. Có thể click chuột phải vào thư mục đó và chọn Mở bằng VS Code.

Bước 2. Click vào menu File -> New File hoặc tổ hợp phím (Ctrl + N) để tạo mới 1 tập tin. Sau đó tiến hành lưu lại với tên Hello.c và nhập nội dung dưới đây (hoặc code của bạn):

Note: C++ là phiên bản cải tiến của C nên có thể chạy code C bình thường.

Chạy chương trình theo cách ngầu

Bước 1. Mở Terminal bằng tổ hợp phím Ctrl + ` . Nếu bạn đang làm việc trong 1 thư mục, Terminal sẽ tự động trỏ đến thư mục đó. Hãy đảm bảo file Hello.c bạn vừa tạo có trong đó bằng cách gõ trên Terminal:

Tiếp theo, biên dịch và chạy chương trình qua giao diện dòng lệnh. Bạn lưu ý cần lưu code trước khi chạy các câu lệnh này, nếu không sẽ bị báo lỗi ‘undefined reference to `main’ hoặc lỗi khác không mong muốn.

Bạn sẽ thấy kết quả chạy chương trình hiện ra cũng trên Terminal này.

Chạy chương trình theo cách đơn giản

Theo cách này, hãy cài cho mình extension Code Runer đã nhắc đến ở phần trên (cài đặt C++ extension). Một số phím tắt của extension này:

  • Biên dịch & thực thi: Ctrl + Alt + N
  • Buộc dừng chương trình đang thực thi: Ctrl + Alt + M

Một lưu ý, Terminal của VS Code mặc định ở chế độ chỉ đọc (Read-only) nên nếu bạn chạy ngay thì sẽ không thể nhập được giá trị từ console. Do đó, hãy vào menu File -> Preferences -> Settings. Tìm và tích chọn vào option Run in Terminal như hình 9 dưới đây2.

Hình 9. Tắt chế độ Read-only của Terminal trên VS Code.

Giờ bạn có thể dùng phím tắt phía trên để chạy code C/C++ hoặc sử dụng icon run code hình tam giác ở góc trên bên phải. Hoặc cũng có thể click chuột phải vào file cần chạy và chọn chức năng Run Code.

Bật chế độ Auto Save (Tự động lưu code)

Dù chạy theo cách nào thì các bạn lần đầu làm quen với IDE, đặc biệt các bạn mới học rất hay quên lưu code trước khi chạy. Nếu có thể, hãy làm quen với tổ hợp phím Ctrl + S và nên sử dụng thường xuyên khi code và sử dụng nó trước khi chạy (biên dịch) chương trình.

Để thiết lập Auto Save, bạn cũng từ menu chọn File -> Preferences -> Settings. Tìm kiếm từ khóa “Auto Save” và đổi từ giá trị “off” sang cách mà mình muốn.

Hình 10. Thiết lập chức năng Auto Save

Bài chia sẻ của Lập Trình Không Khó tới đây là kết thúc, chúc các bạn luôn code trong sự zui zẻ!

Tài liệu tham khảo

  1. Setting up Visual Studio Code – VS Code Homepage
  2. How to compile your C++ code in Visual Studio Code – FreeCodeCamp

Similar Posts

Subscribe
Notify of
guest
1 Bình luận
Inline Feedbacks
View all comments